KOAH HASTALIĞI NEDİR?

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı kelimelerinin baş harfleri ile adlandırılan Koah hastalığı, akciğerlerde bulunan ve bronş adı verilen hava keseciklerinin tıkanması sonucu; solunum güçlüğü, öksürük ve nefes darlığı gibi şikayetlere yol açan kronik bir hastalıktır.

Nefes alma ile birlikte akciğerlere dolan temiz hava bronşlar tarafından emilir ve temiz hava içerisinde yer alan oksijen, kan ile dokulara ulaştırılır. Koah hastalığının oluştuğunda bronşlar tıkanarak akciğer kapasitesinin büyük oranda azalmasına neden olur. Bu durumda alınan temiz hava akciğerlerden yeteri kadar emilemez, dolayısıyla kan ile dokulara yeterli oksijen iletimi sağlanamaz.

Solunumla beraber, solunum havasındaki oksijenin kana geçtiği, kandaki karbondioksitin ise dışarı çıktığı yer solunum yollarının nihayetindeki alveol denilen keseciklerdir. Kronik bronşit, alveollere giden ve bronş adı verilen hava yollarının iltihaplanarak daralmasıdır.

Amfizem ise bu hava yollarının ve keseciklerin parçalanması ve genişlemesi manasına gelmektedir. Sonuç olarak solunumda alınan hava alveollere iletilemez ve akciğerde kısıtlanarak kalır. İşte bu duruma KOAH adı verilir.

KOAH’ ın akciğerde yarattığı değişiklikler diğer hastalıklara da sebep olabilmektedir. Bu yüzden KOAH hastası olan kişilerde bu hastalığa Amfizem ve kronik bronşit gibi tanılar da eşlik edebilir. KOAH hastalarının daha sık yakalandığı hastalıklar arasında koronavirüs belirtileri enfeksiyonu da bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda KOAH’ a sahip olan hastaların bu virüse daha fazla maruz kaldığıdır.

Koah tanısı nasıl konulur?

Kişi sigara içiyorsa uzun süreli nefes darlığı, öksürük ve balgam şikayetlerinin varlığı Koah tanısı için yeterli görülür ancak kesin tanı için solunum testi değerlendirmesi yapılmalıdır. Birkaç dakika içerisinde uygulanan solunum değerlendirme testi, kişinin solunum cihazına derin nefes alarak üflemesi ile gerçekleştirilir. Akciğer kapasitesi ve varsa hastalığın evresi hakkında kolayca bilgi sahibi olunmasını sağlayan bu testi, özellikle 40 yaş üzeri sigara kullanan kişilerin yılda en az bir kez yaptırması gerekir.

KOAH Belirtileri Arasında Şunlar Olabilir:

• Özellikle fiziksel aktiviteler sırasında nefes darlığı
• Hırıltı
• Nefes darlığı
• Göğüste sıkışma
• Beyaz, sarı veya yeşil renkli olabilen balgam
• Siyanoz (özellikle ağız, göz ve tırnak çevresinde ciltten mavimsi bir renk)
• Sık solunum yolu enfeksiyonları
• Yorgunluk
• Halsizlik
• Depresyon
• İstenmeyen kilo kaybı (ileri aşamalarda)
• Ayak bileklerinde, ayaklarda veya bacaklarda şişme

Koah Hastalığının Evreleri:

Koah hastalığı şiddetine ve ağırlığına göre 4 evreye ayrılır.

1. Hafif Evre:

• Bu aşamada hastalığın tanısı konmasında çoğu zaman zorlanılır.
• Koah hastalığı bu evrede kendini hafif seyirlerde gösterir.
• Hızlı yürüme esnasında arada tıkanma
• Merdiven çıkarken yorulma

•  Orta Evre:

• Bu evrede de hastalığın tanısını koymak kolay değildir.
• Hızlı yürüme esnasında genellikle tıkanma
• Merdiven çıkarken tıkanma
• Rutin işlerde daha çabuk yorulma
• Gece uykusu bu evreye kadar rahattır

• Ağır Evre:

• Bu evrede hastalığın tanısı konulur.
• Şiddetli halsizlik
• Merdiven çıkarken çok zorlanılır
• Geceleri nefes darlığı sorunu bu evrede ortaya çıkar
• Uyku düzensizliği

4- Çok Ağır Evre:

• Otururken bile nefes darlığı yaşanır
• Yürümede zorlanmalar
• İş, okul gibi düzenli olarak gidilen yerlere gidilemez
• Kıyafet giyerken ve çıkarırken yorulmalar başlar
• Şiddetli terleme, morarma gibi sorunlar çıkar
• Baş ağrıları ve kalp çarpıntısı sorunları sıklıkla görülür
• Kişi evden çıkmak istemez
• Aşırı sinirlilik hali
• Zayıflama
• Halsizlik yorgunluk
• Hastalığın ilerlemesiyle kalp yetmezliği ortaya çıkabilir

Koah Hastalığının Tedavisi

• Hastalığı tamamen ortadan kaldırmak mümkün değildir. Etkisini azaltmak için bir takım tedavi yöntemleri mevcuttur;
• Sigarayı, pipo, nargile gibi tütün ürünlerini bırakın.
• Merdiven çıkmak yerine asansör tercih edin.
• Düzenli yürüyüş ve egzersiz yapın.
• Sağlıklı gıdalar tüketin.
• Hafif yiyecekler tercih edin.
• Dinlenerek iş yapın.
• Zor işlerde yardım alın.
• Dinlenerek çalışın.
• Koah hastası kilolu ise kilo vermeli, zayıf ise ideal kiloya ulaşmalı.
• Koşmak yerine doğada yürüyüş yapmayı edin.
• Sigara içilen ortamlardan uzak durun ve evinizde sigara içilmesine izin vermeyin
• Soba yerine doğalgaz tercih edin.
• Eğer iş hayatınızı etkilemiyorsa, hava kirliliğinin az olduğu yerleri yaşam alanı olarak tercih edin.
• Ani duygu geçişleri yaşamamaya özen gösterin.
• Tozlu alanlardan uzak durun.